Không có một vị thần linh nào bảo: "Người này hoặc là điên, hoặc có óc nô lệ. Trong khi bạn nhàn nhã đọc những quảng cáo về phim ảnh ở trang ngoài thì vẻ mặt bạn rõ là một người phong lưu, giàu thì giờ, một người ở một hành tinh nào đó mà mỗi ngày có tới 124 giờ chứ không phải 24 giờ. Tôi xin để bạn ở lại đó tới 6 giờ chiều.
Trong 16 giờ đó thầy không phải kiếm ăn, không phải lo vấn đề tiền bạc, thầy sung sướng, rảnh rang. Tôi có thể nghe óc bạn như nghe điện thoại ở nên tai tôi vậy. Sự thành công của đời thầy tuỳ thuộc nó.
Bạn có nhớ những tối đi đờn ca trong một đám tiệc không? Khi có việc gì nhất định để làm buổi tối, một việc gì cần hết năng lực của bạn, thì bạn chỉ nghĩ tới việc đó thôi, bạn cũng thấy hăng hái, vui vẻ suốt ngày rồi, phải không? Điều tôi muốn khuyên bạn là hồi 6 giờ chiều bạn nên nhìn thẳng vào sự thật, nhận rằng mình không mệt (bởi vì bạn quả thực không mệt, bạn biết vậy mà) và thu xếp làm sao cho buổi tối khỏi bị bữa cơm cắt ra làm hai đoạn. Khi đã điều khiển phần tử vô kỷ luật nhất trong cơ thể phức tạp của ta thì ta phải tròng ngay ách vào cổ nó.
Khi thử làm rồi mới thấy sự gắng sức đó không phải ít đâu vì cần hy sinh một chút. Nó là hình hình thức của nguyện vọng chung của nhân loại: Nguyện vọng tìm hiểu thêm. Bây giờ tôi xem ông ta sử dụng 16 giờ đó như thế nào.
Trái lại, chắc chắn là giá trị 8 giờ ở sở còn tăng lên là khác. Kiên tâm thì không khi nào thất bại. Nhưng có nhiều mức độ.
Có thời giờ thì bạn có thể kiếm ra được tiền bạc - thường là như vậy. Khi thử làm rồi mới thấy sự gắng sức đó không phải ít đâu vì cần hy sinh một chút. Có nó, làm cái gì cũng được; thiếu nó, không làm được việc gì cả.
Muốn được công bình, tôi phải nhận rằng ông ta phí rất ít thời gian trước khi đi làm lúc 9 giờ 10 phút. Tôi muốn nói là chúng ta không suy nghĩ về những cái thực quan trọng, về vấn đề hạnh phúc của ta, về con đường chúng ta đương đi, về những cái mà đời cho ta, về vai trò của lý trí trong hành động của ta, về mối quan hệ giữa nguyên tắc và hành vi của ta. trong chương trước, tôi đã kể tên Marc Aurele và Epictete.
Tất cả các hiền nhân của mọi thời đều đồng ý về chỗ đó. Có nó, làm cái gì cũng được; thiếu nó, không làm được việc gì cả. - Vâng, nếu bạn cho phép thì tôi xin đáp là tôi quả có ý đó; bạn cứ thí nghiệm đi, thật là tự nhiên, dễ hiểu mà lại có vẻ là một phép mầu.
Bạn nào ghét nghệ thuật và văn chương đấy? Tôi đã hứa với bạn xét riêng trường hợp của bạn thì tôi đã xét rồi đấy nhé! Bây giờ đến trường hợp - cũng may là rất thông thường - của những người thực sự "thích đọc sách". Bạn không biết chơi đàn, nhưng bạn có thể tìm hiểu về cách tổ chức một cuộc tấu nhạc. Phải học tập một cái gì đó lâu dài.
Hai mươi bốn giờ đó là của bạn đấy, không có của cải nào quý hơn. Thành thử chúng tôi không thể . Trong chương trình hàng ngày, tôi không dự tính thời giờ đọc báo.