Họ cứ tiếp tục đá dế. Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy. Người già giặn đứng trước cái mương, thụt lùi lại vài bước không nhảy qua liền thì họ đả kích ngay là bạc nhược.
Tôi muốn nói họ có hồn, có xác, được những ân sủng do cứu rỗi, do thiên phòng v.v... Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Lợi là cứu cánh các phương thế kể cả những quỷ kế vẫn là tốt.
Vì lẽ đó, trước khi mổ xẻ tâm hồn họ, ta thử đặt cái nhìn thống quán trên tiến trình của thể xác họ lúc thanh xuân. Trong mục nầy tôi muốn cùng bạn tìm coi cuộc đời bạn đi về đâu: Tôi muốn hỏi lý tưởng của con người bạn. Một tình yêu như vậy sẽ tạo cho bạn một ngày mai đầy mắc cỡ, hối tiếc sau khi đã làm bạn mất giờ, mất của, có khi mất tiếng tốt nữa.
Sự khôn ngoan của Tạo hóa đã chuẩn bị sẵn cho bạn trai những cơ quan riêng biệt và một tâm hồn khả dĩ giúp họ làm cha, bảo đảm hạnh phúc gia đình. Thế là tuổi xanh, mầm tương lai của nhân loại, của quốc gia đang đi xuống mà không mấy ai có phương thế kiến hiệu để chận lại. Biết bao nam thanh ngày nay nếu không là nạn nhân của nền giáo dục như vậy thì cũng sống vô ý thức trong các lầm lạc vấn đề nam nữ.
Bạn trai nếu xét về tình cảm thì nhất định không mạnh hơn phái đẹp đâu. Họ đứng khoanh tay nhìn bè bạn chơi. Trong khi đi đâu gặp cảnh vợ chồng kẻ khác sum họp, hạnh phúc họ đau xót tận đáy lòng vì nhớ bạn trăm năm, dù kẻ nầy ngày trước đối với họ có đôi lần không đặng chung thủy.
Họ có thứ lương tâm mù mịt, câu nệ, ngoan cố, khó chịu vô song. Tôi không dám hăm dọa bạn thêm bằng những ác quả khác của tội dâm. Nghe thấy một vài cảnh tượng éo le, rắc rối, họ không tiếc lời đã kích tình yêu.
Bạn thử đọc sách coi. Họ có những mơ vọng huy hoàng về tương lai. Họ không ghét đâu, họ đang tìm kiếm những đối tượng yêu thương khác.
Môn chơi nầy cũng làm cho thiên hạ biết đượctính tình của người khiêu vũ xuyên qua nét mặt, nụ cười, sóng mắt, tiết điệu, cử bộ. Cánh rừng tình cảm của họ bị bóng tối tội lỗi ẩn núp nhiều hơn là ánh sáng của đạo lý, của bổn phận nên người. Không biết dị kỳ tướng có luôn luôn dị kỳ tài không, nhưng tài chí, đứctính thường đâu có ăn thua lắm với tướng diện.
Đó là chưa nói những nỗi niềm chua chát vì tuyệt vọng, vì bất mãn sự bội bạc của lòng người, của những vật phàm tục. Bạn thấy khó hiểu? Tôi xin tự giải thích. Có thể nói người cha yêu con vì yêu chính mình trước, yêu những gì thuộc về mình trước.
Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế. Ban đầu bạn trai cảm thấy rụt rè trước một con người mà tâm hồn đối với họ là một vũ trụ mới lạ quá, có lẽ huyền bí lắm. Người tình cũ, thưa bạn, sẽ là một mối lo đáng sợ cho bạn.