Viết về tâm lý nhiều hạng bạn trai, tôi không thể quên một số không nhỏ bạn trai xấu hổ phải lôi kiếp đời nghèo khổ, làm thuê, ở đợ, đi xin, sống trong điều kiện vật chất mọi bề túng thiếu. Hãy tưởng tượng giữa tim mình và tim bạn mình có sự trọng tài của Thượng đế là chúa tình yêu. Người bạn trai chưa phải là người nuôi chí lớn nhưng không phải không có nhiều cao vọng.
Có nước hoa vô, lại hôi khẳn khẳn, hôi mặn nữa. Họ tráo trở lời nói, nói qua nói lại, khi phủ nhận, khi quả quyết, khi hồ nghi, khi tán thành, khi đả đảo. Nhấn mạnh các nhân đức xã hội trong các môn thể dục, thể thao, như đoàn kết, tương trợ, nhường nhịn, hợp lực v.
Sự cởi mở được kiểm soát khôn ngoan giúp thanh niên không chủ quan phán đoán người khác phái cách phiếm diện, khỏi những ảo tưởng nhờ quan sát ngay mặt cách thực tế. Thế nào rồi ta cũng già. Cũng không phải có bạn trai chuyên môn một khoa học, một nghệ thuật mà hằng mơ ước một người vợ trong những điều kiện thường là làm xong các nhiệm vụ nội trợ và giúp đỡ họ thành công.
Thật tội nghiệp cho phái mạnh vì đại đa số bạn trai từ 12, 13 ttuổi trở đi thì trên gương mặt hay nổi những mụn. Nói vậy không phải khinh rẻ trực giác. Người bạn gái đồng niên với họ nói thì liếm môi, bẻ miệng, ngả đầu, mắt như thăm dò, tướng diện gò bó.
Nhưng bạn cũng phải hết sức dè dặt. Cũng rất tự nhiên sự bạn trai muốn trêu chọc bạn gái: tôi muốn nói sự cám dỗ tự nhiên chớ không nói thói quen lưu manh của tâm hồn trụy lạc mà bọn cao bồi ngày nay là đại diện. Ai làm gì mất lòng họ cà riềng cà tỏi nhắc lại hoài.
Hy vọng nó sẽ có một tiếng vang hoặc làm bạn phấn khởi hoặc cảnh tỉnh bạn. Chương trình gieo chân lý trong dân tộc, đồng loại còn bao la lắm, thưa bạn. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm nó, đánh nhẹ tay nó.
Họ không thích những bài sử bàn về chính trị rắc rối, những con số bề dài của sông, bề cao của núi trong địa lý. Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội họp, họ dễ bị ảnh hưởng. Những bộ phận sinh lý của họ được sáng tạo theo kiểu cách riêng để làm cha, để gánh vác gia đình.
Họ sống thuần túy trong tương lai và bằng tưởng tượng. Có gì đáng phục không chưa biết, mà khi chơi giỡn kiểu mất dạy ấy thấy toàn hèn hạ, lì lợm, vô duyên, trâng tráo, háo sắc, thèm duyên thôi. Chí dục bao giờ cũng cần thiết cho mọi hạng người trong nam giới.
Tôi không hiểu kỳ cục là tội lỗi đâu, mà hiểu là dị thường kiểu con nít. Thân xác, tâm hồn tiến hóa nhanh chóng, toàn thể con người bạn trai xoay lưng không hối tiếc với dĩ vãng, bĩu môi với hiện tại, mơ vọng và sống cảnh tương lai. Phải được sự thân mật của họ, bán cho họ lòng tín cẩn, tiếp chuyện với họ lâu giờ hay sống chung với họ để vô tình hay hữu ý họ bạch lộ con người nội tâm của mình ra.
Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết. Tìng trạng nầy đang tuiếp diễn ở ngoại quốc hay trong nước. Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng.