Niềm vui thiêng liêng trong sạch của con người khiết bạch cũng mất đi trong tâm hồn và trên gương mặt họ. Coi chừng tình tâm giao thay vì đem lợi ích, lại như ung nhọt phá hoại tâm hồn và sự nghiệp. Người xưa vậy, người nay cũng không khác.
Nhiều thanh niên chịu ảnh hưởng của óc đánh giá con người bằng bằng cấp, nên lấy thi đậu làm lẽ sống. Cưu mang con trong dạ, mẹ nhớ con từng giây phút. Họ hãnh diện khi mẹ mượn rinh một cối đá, chị nhờ bữa một ống củi.
Những nhà tâm lý học gọi là thứ tình tâm giao lãng mạn. Trong gia đình ta thấy bạn trai ít kiếm chuyện gây lộn. Ta không đ ào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ ào luyện ai.
Hồi nhỏ chạy chơi bò ngao bò nghếch ngoài lộ, mặt vằn vện bạn trai có kể gì ai đi qua lại trên đường đâu. Phải cho là triệu chứng đáng ngại khi con trai trong gia đình tối trằn trọc ngủ không được và khi lên bàn ăn bắt ngán. Lắm lúc họ cũng thất vọng vì bị bội bạc kiểu Nã Phá Luân si tình chạy say mê theo Joséphine mà cô nầy không yêu lại để bán quả tim cho chàng Charles.
Lắm lúc họ nghĩ về ngả đường đời họ phải đi. Bạn gái coi chừng lầm một thứ lương tâm nẩy lửa của bạn trai. Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng về một người nữ.
Có bao giờ phần đông bạn trai được khiêu gợi lòng trắc ẩn đối với những người xấu số trong xã hội. Nhưng trước mặt bạn gái họ vẫn tự đắc mình là con trai, có chút đ àn ông trong đó. Sao tự nhiên họ thấy thích những ai họ hạp.
Năng lực chú ý của họ bị chi phối bởi bao nhiêu sức mạnh cám dỗ của các vấn đề thời cuộc, của màn ảnh, sách báo, tuồng, kịch, quảng cáo và nhất là bởi ái tình. Ai gieo gió thì gặt bão: vì đa ngôn cá nhân họ trở thành đáng ghét đối với nhiều người đã đành mà lời nói họ nói ra còn gieo cho họ nhiều hậu quả khốc hại. Lúc ấy họ định giấu cho tới chừng xuống lỗ hiểu là thời gian đừng khám phá được sự gì phản bội tinh thần bức thư.
Của cải rồi cũng sẽ bỏ ta, thưa bạn. Tuổi xuân trước sức lôi cuốn điên dại của các tà thuyết y như một chiếc lá non ở giữa cơn lốc. Tại bảntính nam nhi, tự nhiên ưa bạch lộ bản năng thích uy quyền của mình.
Họ la rầy em út đã đ ành mà cũng rầy chị. Các tôn giáo sao mê tín quá. Không phải bạn gái không biết chú ý khi họ muốn.
Người xưa nói: lời nói bay đi, chữ viết tồn tại. Bạn có tin trước bạn và tôi có hằng trăm nghìn tâm hồn nhận xét hơn ta. Ta làm công chức để phục vụ.